Malczewski i Młoda Polska zgromadził w Miejskim Domu Kultury koneserów malarstwa i muzyki
Wyjątkową wystawą Malczewski i Młoda Polska Miejski Dom Kultury w Lubaniu kończy obchody osiemdziesięciolecia tej instytucji. Wystawa potrwa do 23 listopada więc pozostało niewiele czasu do obejrzenia prac takich twórców, jak wspomniany Jacek Malczewski, Wlastimil Hoffman i wielu innych.
Wernisaż przeniósł publiczność w świat symbolizmu, emocji i artystycznych niepokojów przełomu XIX i XX wieku. Wehikułem czasu były nie tylko obrazy, ale i dźwięki płynące z recitalu Impresje młodopolskie. Dał go w specjalnie dobranym repertuarze, duet Hałat Ensamble: Aleksandra Hałat (fortepian) i Marcin Hałat (skrzypce).
„Wystawiliśmy zbiory prywatnego kolekcjonera, z którym od jakiegoś czasu współpracujemy. Tym razem zaproponował nam obrazy i szkice Jacka Malczewskiego oraz wielu czołowych przedstawicieli Młodej Polski”, zachęca do zwiedzenia wystawy Grażyna Glodek, Dyrektor Miejskiego Domu Kultury w Lubaniu.
Wystawa jest owocem współpracy Miejskiego Domu Kultury w Lubaniu z Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze.
Wprowadzeniem do podziwiania malarstwa był wykład o twórczości Jacka Malczewskiego i malarzy Młodej Polski wygłoszony przez Sandrę Wachowicz z MK.
„Wystawa celebruje Jacka Malczewskiego — znanego polskiego malarza symbolistę. Stworzył całą aurę wokół środowiska młodopolskiego malarstwa, które do tej pory zapładnia wyobraźnię”, podsumowuje jeleniogórska muzealniczka.
Poza dziełami Jacka Malczewskiego na wystawie znalazły się prace malarskie również innych młodopolskich artystów, tworzących krakowskie środowisko artystyczne z początku XX w. Także bliskiego naszemu regionowi Wlastimila Hoffmana — osiadłemu po II wojnie światowej w Szklarskiej Porębie. W. Hoffman był uczniem Jacka Malczewskiego.
Sponsorem jest PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A.
Malczewski i Młoda Polska – wystawa malarstwa w Miejskim Domu Kultury w Lubaniu 🎨
Niezwykła podróż w świat symboli, emocji i artystycznych wizji przełomu XIX i XX wieku.
📍 Miejski Dom Kultury w Lubaniu, ul. Kościuszki 4
🕓 poniedziałek–niedziela w godz. 10–18
🗓 do 23 listopada ’25
🎟️ bilety 30 zł lub 15 zł
Na wystawie zobaczymy 🖼️:
poz. 1 Jacek Malczewski (1854-1929)
PORTRET MĘŻCZYZNY W KAPELUSZU — olej na płótnie
poz. 2 Jacek Malczewski
PORTRET MĘŻCZYZNY — olej na płótnie
poz. 3 Jacek Malczewski
PEJZAŻ ZE ZWIERZYŃCA — olej na płótnie
poz. 4 Jacek Malczewski
GŁOWA KONIA — rysunek
poz. 5 Jacek Malczewski
DZIECKO — rysunek
poz. 6 Jacek Malczewski
KOMPOZYCJA — rysunek
poz. 7 Jacek Malczewski
POSTACI — rysunek
poz. 8 Jacek Malczewski
SIEDZĄCE DZIECKO – rysunek
poz. 9 Jacek Malczewski
INDYK — rysunek
poz. 10 Jacek Malczewski
KOMPOZYCJA — rysunek
poz. 11 Jacek Malczewski
KOMPOZYCJA rysunek
poz. 12 Jacek Malczewski
POSTAĆ SYMBOLICZNA — rysunek
poz. 13 Jacek Malczewski
WĘDROWIEC — rysunek
poz. 14 Jacek Malczewski
KOMPOZYCJA WIELOPOSTACIOWA — rysunek
poz. 15 Jacek Malczewski
SZKIC TUŁOWIA — rysunek
poz. 16 Jacek Malczewski
KOMPOZYCJA WIELOPOSTACIOWA — rysunek
poz. 17 Jacek Malczewski
GŁOWA KONIA — rysunek
poz. 18 Jacek Malczewski
POPIERSIE KOBIETY — rysunek
poz. 19 Jacek Malczewski
DZIECKO — rysunek
poz. 20 Jacek Malczewski
KOSA — rysunek
Poz. 21 Jacek Malczewski
NA JEDNEJ STRUNIE
Poz. 22 Jacek Malczewski
PORTRET DRA AUGUSTA KWAŚNICKIEGO — rotograwiura
poz. 23 Jacek Malczewski
ZRZUCANIE KAJDAN — rotograwiura
poz. 24 Jacek Malczewski
ANIELE PÓJDĘ ZA TOBĄ — rotograwiura
poz. 25 Jacek Malczewski
ZESŁANIE STUDENTÓW — rotograwiura
poz. 26 Jacek Malczewski
ZE WSCHODU — rotograwiura
poz. 27 Jacek Malczewski
AUTOPORTRET — rotograwiura
poz. 28 Jacek Malczewski
ADORACJA MATKI BOSKIEJ — rotograwiura
poz. 29 Julian Fałat (1853-1929)
ŁOŚ ZIMĄ — olej na płótnie
poz. 30 Kazimierz Sichulski (1879-1942)
JEZUS CHRYSTUS — olej
poz. 31 Stanisław Czajkowski (1878-1954)
PARK — olej na płótnie
poz. 32 Stanisław Czajkowski
DOM RYBAKA W KAZIMIERZU — olej na płótnie
poz. 33 Stanisław Czajkowski (1878-1954)
PORTRET IRENY NASALIKÓWNY — olej na płótnie
poz. 34 Rafał Malczewski (1892-1965)
PEJZAŻ — akwarela
poz. 35 Mieczysław Filipkiewicz (1891-1951)
PEJZAŻ — akwarela
poz. 36 Feliks Kazimierz Wygrzywalski (1903-66)
MORZE — olej na płótnie
poz. 37 Vlastimil Hofman (1881-1970)
POŻEGNANIE JASKÓŁKI — olej na płótnie
poz. 38 Vlastimil Hofman
DZIECKO — grafika
poz. 39 Józef Mehoffer (1869-1946)
JEDNOROŻEC — litografia
poz. 40 Władysława Augustynowicz (1901-80)
OGRÓD — olej na płótnie
poz. 41 Jacek Malczewski 1854-1929)
JEŹDZIEC NA KONIU — akwarela
poz. 42 Henryk Piątkowski (1853-1932)
PEJZAŻ — olej na płótnie
poz. 43 Włodzimierz Tetmajer (1861-1923)
WESELE W BRONOWICACH — olej na płótnie
poz. 44 Stanisław Kamocki (1875-1944)
PLAŻA W LIDO — olej na tekturze
poz. 45 Wawrzyniec Chorembalski (1888-1965)
MORZE — olej na płótnie
poz. 46 Anneri (1888-1981)
POCIĄG — olej na płótnie
poz. 47 Stanisław Wyspiański (1869-1907)
BŁOGOSŁAWIONA SALOMEA — litografia
poz. 48 Odo Dobrowolski (1883-1917)
BRAMA FLORIAŃSKA W KRAKOW — olej na płótnie
poz. 49 Iwan Trusz (1869-1941)
PEJZAŻ — olej na płótnie
poz. 50 Aleksander Dzwonkowski (1885-1969)
PEJZAŻ PARYSKI — olej na płótnie
Metafizyka na polskiej miedzy
Kraków przełomu wieków to nie tylko miasto – to stan umysłu. W dusznej, a zarazem magicznej atmosferze fin de siècle’u, gdzie kawiarniane opary z Jamy Michalikowie mieszały się z zapachem kadzidła z kościoła Mariackiego, narodziła się Młoda Polska. W samym centrum tego artystycznego tygla, w murach krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, rozkwitł talent Jacka Malczewskiego – malarza, który odważył się ubrać antyczne mity w polską sukmanę.
Cień Matejki i bunt symbolistów
Zrozumieć fenomen Malczewskiego można tylko patrząc przez pryzmat szkoły krakowskiej. Bycie najzdolniejszym, jak uważają znawcy tematu, uczniem Jana Matejki, pociągało za sobą błogosławieństwo salonów, jak i przekleństwo. Matejko, wielki rektor i strażnik narodowej pamięci, nałożył na polską sztukę gorset obowiązku patriotycznego. Malczewski tego brzemienia nie zrzucił, ale genialnie je przetransformował.
Podczas, gdy inni młodopolscy twórcy uciekali w sztukę dla sztuki, Jacek Malczewski pozostał wierny narracji, ale przeniósł ją z pól bitewnych w rejony metafizyki. Jego syberyjscy zesłańcy przestali być jedynie ofiarami caratu; stali się uniwersalnymi symbolami ludzkiego losu, pielgrzymami szukającymi sensu w cierpieniu.
Antyk w wierzbowych zaroślach
To, co wyróżnia Malczewskiego na tle np. Wyspiańskiego czy Mehoffera, to radykalny synkretyzm. W jego wizji Arkadia nie leży w Grecji, lecz na mazowieckiej równinie czy w podkrakowskich wąwozach. Na jego płótnach fauny, chimery i satyry nie mają idealnych, marmurowych rysów. Mają twarze ogorzałych chłopów, szorstkie dłonie i melancholijne spojrzenia polskiej prowincji.
To była rewolucja! Malczewski pokazał, że sacrum (mitologia, religia) i profanum (błoto, bieda, pospolitość) mogą współistnieć. W jego obrazach aniołowie nie stąpają po chmurach, lecz przysiadają pod płotem, a śmierć nie jest kostuchą, lecz zmysłową kobietą przynoszącą ukojenie.
Thanatos i narcyz
Dwa wątki obsesyjnie powracają w dojrzałej twórczości Jacka Malczewskiego, definiując go jako czołowego symbolistę epoki:
Śmierć (Thanatos): zgodnie z młodopolską fascynacją nicością i nirwaną, Artysta oswoił śmierć. W słynnym cyklu Thanatos jest przewodniczką, zamykającą oczy strudzonym wędrowcom. To śmierć łagodna, niemal erotyczna, będąca ucieczką od bólu istnienia.
Artysta (narcyz): Malczewski malował siebie bezustannie. W setkach autoportretów — jako błazna, jako rycerza, jako męczennika czy Chrystusa – zadawał fundamentalne pytania o rolę twórcy. Czy artysta jest kapłanem narodu (jak chciał Matejko), czy może więźniem własnej wyobraźni?
Dziedzictwo
Jacek Malczewski pozostaje najdoskonalszym ucieleśnieniem ducha szkoły krakowskiej. Połączył doskonały, akademicki warsztat realistyczny z młodopolską tęsknotą za innym światem. Jego obrazy to lustra, w których do dziś przegląda się nasza narodowa wyobraźnia – pełna sprzeczności, patosu, humoru i dzikiego, niepokojącego piękna.
